“TMO HASATTAN ÖNCE FİYAT AÇIKLAMALI”

Açıklanan rekoltenin gerçek olmadığını kaydeden Adıgüzel, fındıkta yüzde 20 oranında zarar olduğunu ve TMO’nun erken fiyat açıklaması çağrısında bulundu. 

Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi (INC) tarafından Türkiye genelinde 2024 yılı tahmini fındık rekoltesinin 785 bin ton açıklamasına tepki gösteren Milletvekili Adıgüzel, hem yurtdışı hem yurtiçi rekoltelerinin şişirildiğini söyledi. Adıgüzel, “İtalya, ABD, Çin başta olmak üzere rekolteler şişirilmiş. Çin için 75 bin ton rekolte belirlenmiş. Ancak en fazla 20-30 bin ton fındık üretiliyor ve iç piyasasına yetmiyor. Sıfır ihracatı var. Aynı durum İran için geçerli 18 bin ton gösterilmiş. İhracatı yok. İtalya’da 140 bin gösterilmiş. Geçen yıl 100 bin ton dediler, 75 bin ton çıktı. Bu yıl da 100’ü geçmesi imkansız. Türkiye’deki rekolte de 785 bin ton öngörülmüş. 135 bin ton da devredenle toplam 920 bin ton. Oysa stokun 90 bin tonu geçmesi mümkün değil. Çünkü ihracat 590 bin, iç tüketim 120 bin, çürük vs. 25 bin. Geçen yılki gerçekleşen miktardan düştüğümüzde devreden 90 bin tonu geçmiyor.” ifadelerine yer verdi. 

“TOPTAN HATALI”

2023 yılında da açıklanan rekoltede yüzde 15 oranında sapma yaşandığını belirten Adıgüzel: “Geçen yıl 800 bin ton tahmin açıklanmış, ancak 690 bin ton gerçekleşmiş, sapma olmuştu. Bu sene INC’nin toplantısı 8 Mayıs’ta başladı. Henüz o tarihte çotanak sayımı yapılmış değildi. Doğu Karadeniz’den 4, Batı Karadeniz’den 3 ilden kısıtlı verilerle bu sayılar oluşturuldu Toptan hatalı. İçeride ve dışarıda şişirme rakamlar ile bu şekilde dünya rekoltesi 1,5 milyon ton gösterilmiş. Ancak 1,2’yi geçme ihtimali görünmüyor.” dedi.

“KOKARCANIN ZARARI YÜZDE 20”

Üreticilerin korkulur rüyası haline gelen kahverengi kokarcanın rekolteye yüzde 20 oranında zarar verdiğini kaydeden Adıgüzel: “Kokarca zararlısının yaratacağı en az yüzde 20 randıman kaybı rekolteye kilo bazında doğrudan yüzde 20 oranında etki edecektir. Daha hasat zamanına kadar meteorolojik şartlar nedeniyle de ilave kayıplar söz konusu olacaktır. Örneğin geçtiğimiz günlerde Trabzon ve Giresun’daki güçlü rüzgar ciddi hasara neden oldu.” şeklinde konuştu. 

TMO’YA ERKEN FİYAT AÇIKLAMASI ÇAĞRISI

Toprak Mahsulleri Ofisi’nin fındık fiyatını hasattan önce açıklamasını gerektiğini kaydeden Adıgüzel, “Ülkedeki nakit sorunu ve kredi faizlerinin yüksek olması fındık alıcısı, manavı ve ihracatçıyı da üreticiden fındık almak konusunda zora sokmaktadır. Halbuki hasatla beraber yüzde 15-18 fındığın işçi parası vb. acil ödemeler için pazara indirilir. Bu ilk arzı karşılamak için piyasanın nakit paraya ihtiyacı vardır. Özel sektördeki bu nakit darlığını TMO görevini zamanında yaparak telafi etmelidir. Bu şu demektir; TMO şimdiden sürece hazırlanmalı ve fındık fiyatı hasat başlamadan açıklanmalıdır. Zaten tasarruf tedbirleri kapsamına tarım dahil edilmemiştir.” açıklamasında bulundu.